Xuất khẩu lao động là hoạt động kinh tế thuộc nhóm ngành xuất khẩu lao động có tổ chức đưa người lao động tới một quốc gia, lãnh thổ khác để làm việc trong thời gian nhất định để có thể thu lệ phí từ bên nhập khẩu lao động. Đây được coi như một hoạt động kinh tế góp phần thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực, giải quyết được việc làm tạo thêm thu nhập để nâng cao trình độ kinh tế xã hội, tăng giá trị thu nhập ngoại tệ.

Theo quy định của Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài theo hợp đồng, có 4 hình thức xuất khẩu lao động chủ yếu sau đây:

Hình thức này được thực hiện bởi các doanh nghiệp được Bộ Lao động - TB&XH cấp Giấy phép hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài. Doanh nghiệp khai thác hợp đồng cung ứng lao động, đăng ký với cơ quan có thẩm quyền, tổ chức tuyển chọn người lao động, đưa và quản lý người lao động ở ngoài nước. Đây là hình thức phổ biến nhất, được nhiều người lao động lựa chọn nhất khi đi làm việc ở nước ngoài.

Các doanh nghiệp có tư cách pháp nhân Việt Nam, trúng thầu ở nước ngoài, đưa người lao động của doanh nghiệp mình đi làm việc ở các công trình trúng thầu ở nước ngoài hoặc là các tổ chức, cá nhân của Việt Nam đầu tư ra nước ngoài, đưa người lao động Việt Nam sang làm việc tại cơ sở sản xuất, kinh doanh do tổ chức, cá nhân này đầu tư thành lập ở nước ngoài.

Người lao động đi theo hình thức này phải là người lao động đãcó hợp đồng lao động với doanh nghiệpvà chỉ đi làm việc tại các công trình trúng thầu hoặc cơ sở sản xuất, kinh doanh do tổ chức, cá nhân đầu tư thành lập ở nước ngoài.

Đây là hình thức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài mới được đưa vào điều chỉnh trong Luật. Hình thức này xuất hiện tượng đối nhiều trong những năm qua tại các doanh nghiệp, nhất là ở khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Điều kiện để đi làm việc theo hình thức này ngoài những điều kiện cơ bản đã nêu ở trên thì người lao động phải là người đã có hợp đồng lao động ký với doanh nghiệp đưa đi và ngành, nghề người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hình thức này phải phù hợp với lĩnh vực sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Đây là hình thức mà người lao động ký hợp đồng trực tiếp với chủ sử dụng, không thông qua bên trung gian môi giới. Sau đó, người lao động trực tiếp đến Sở Lao động - Thương binh và Xã hội nơi thường trú hoặc Cục Quản lý lao động ngoài nước để đăng ký hợp đồng cá nhân và khi làm việc ở nước ngoài thì đăng ký công dân với Cơ quan đại diện ngoại giao, lãnh sự Việt Nam ở nước sở tại.

Xuất khẩu lao động hiện nay ngày càng khẳng định được vai trò và ưu thế của một phương thức đổi mới giúp nguồn lao động của Việt Nam có giá trị hơn. Xóa đói giảm nghèo bền vững đồng thời thúc đẩy sự luân chuyển giá trị nguồn ngoại tệ để góp phần vào sự phát triển kinh tế của đất nước.

Với hơn 500.000 lao động và các chuyên gia đang hoạt động làm việc tạo hơn 50 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới ở 30 nhóm ngành nghề khác nhau. Việt Nam đang góp mình vào trong danh sách top đầu các nước có tỉ lệ người xuất khẩu lao động cao nhất. Trong thời điểm hiện tại, lao động Việt đang chiếm lĩnh nguồn lao động cao nhất tại các thị trường: Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và một số những quốc gia khác.

Cũng là những công việc ở các ngành nghề thông thường như may mặc, giày da, xây dựng, công nghệ thực phẩm, nông nghiệp, ngư nghiệp, điều dưỡng… nhưng nếu làm việc tại nước ngoài, trong các doanh nghiệp uy tín sẽ được đảm bảo mức lương cao và ổn định hơn, kèm theo đầy đủ các quyền lợi và chế độ đãi ngộ tương xứng theo quy định. Ngoài ra, một số nơi, lao động ngoài nước còn có thể được tăng ca, làm thêm ngoài giờ, làm thêm công việc khác… cũng giúp thu nhập hàng tháng ở mức cao, khoảng vài ba chục triệu đồng.

Giao tiếp cơ bản đến thành thạo ngôn ngữ của nước đến là một trong những yêu cầu bắt buộc khi lao động đi làm việc tại nước ngoài. Từ vốn ngoại ngữ nền tảng, đủ để giao tiếp trong công việc và đời sống sinh hoạt thường ngày, xuất khẩu lao động sang các nước sau khoảng vài năm chắc chắn sẽ giúp cải thiện và nâng cao trình độ, nhất là kỹ năng nghe – nói, thậm chí phản xạ nhanh và giao tiếp thành thạo, tự nhiên như người bản xứ. Điều này không chỉ giúp ích rất nhiều khi còn làm việc tại nước sở tại mà còn mang lại nhiều cơ hội tìm việc làm sau khi về nước.

Không chỉ có cơ hội làm việc với máy móc và thiết bị, công nghệ tiên tiến, cơ chế quản lý hiện đại, lao động Việt làm việc tại nước ngoài còn được tiếp cận môi trường làm việc chuyên nghiệp và chuẩn chỉnh nhất, hình thành tư duy và tác phong nghề nghiệp, tính kỷ luật và có trách nhiệm, sự cạnh tranh công bằng và minh bạch đến khả năng sáng tạo, sự linh hoạt.

Ích lợi này dành cho những lao động đạt yêu cầu, làm việc chuyên nghiệp và chất lượng cao. Sau thời gian thỏa thuận, họ có thể sẽ được công ty tiếp nhận gia hạn thêm thời gian làm việc và đương nhiên, khi đó, mức lương nhận được sẽ cao hơn so với mức lương ban đầu.

Kinh nghiệm làm việc thực tế, trình độ ngoại ngữ vững và chuẩn cùng với tư duy và đạo đức nghề nghiệp cao là những điểm cộng vô cùng lớn giúp lao động về nước sau thời gian xuất khẩu dễ dàng tìm việc ở các vị trí cao (như kỹ sư, giám sát, quản lý, quản đốc, giám đốc…) hay đàm phán mức lương xứng đáng trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Ngoài ra, bạn cũng có thể ứng tuyển vào các vị trí công việc hoàn toàn mới như phiên dịch viên hay giáo viên dạy ngôn ngữ tương ứng nếu muốn và đáp ứng đầy đủ các tiêu chí tuyển dụng của tổ chức, doanh nghiệp.

- Mỗi đơn hàng khác nhau, tại các quốc gia khác nhau sẽ có tiêu chí tuyển, mức lương và chế độ đãi ngộ khác nhau tương ứng.

- Một số khoản chi phí đi XKLĐ phải đóng bao gồm: tiền dịch vụ, tiền môi giới, tiền đóng quỹ hỗ trợ lao động làm việc tại nước ngoài, tiền vé máy bay, tiền đặt cọc, tiền học nghề, tiền học tiếng, tiền đồng phục.

- Luôn tỉnh táo khi tìm hiểu thông tin về các đơn hàng xuất khẩu, đảm bảo minh bạch và uy tín, tránh bị các tổ chức, cá nhân trục lợi.

- Chỉ ký hợp đồng xuất khẩu lao động với những tổ chức,công tycó Giấy phép hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoàihoặc những tổ chức, công ty được ủy quyền tư vấn và tuyển chọn lao động.

- Thông tin trong hợp đồng phải minh bạch, từ công việc cụ thể, thời gian làm việc đến mức lương, chế độ đãi ngộ…; hỏi ngay cán bộ/ nhân viên tư vấn nếu phát hiện thông tin không rõ ràng.

- Mọi khoản chi phí phải trả cho hồ sơ xuất khẩu lao động cần kiểm tra kỹ thông tin, biên lai, biên nhận đúng và đủ, dùng đối chứng, đối chất khi có phát sinh.

- Ghi nhớ số điện thoại của các tổ chức chính phủ, bảo vệ quyền lợi lao động Việt làm việc tại nước ngoài để tiện liên hệ đề nghị được giúp đỡ khi cần.

- Nắm rõ thông tin công ty, người sử dụng lao động đã ký hợp đồng (tên, địa chỉ, số điện thoại…) tránh bị lừa đảo vì công ty ma hay có tiền lệ ăn chặn tiền lương, bóc lột sức lao động…

Xuất khẩu lao động không phải là con đường duy nhất để có công việc và nguồn thu nhập tốt nhưng đây là sự lựa chọn tốt để phát triển và thăng tiến trong tương lai.

Hy vọng rằng những thông tin của UBND phường sẽ cung cấp cho các bạn những thông tin hữu ích nếu bạn đang quan tâm đến con đường xuất khẩu lao động để có thể đưa ra cho mình quyết định và lựa chọn đúng đắn.